Tłusty Czwartek – poznaj ciekawą historię tej tradycji!
Tłusty czwartek to ruchome święto. W tym roku wypada ono 28 lutego. Bez wątpienia jest to ulubione święto wszystkich miłośników słodkości. W tym dniu odstawiamy na bok wszystkie diety i bez wyrzutów sumienia zajadamy się pączkami, oponkami i ciasteczkami.
Skąd pochodzi ta tradycja?
Historia tłustego czwartku sięga starożytności
Był to dzień, w którym świętowało się odejście zimy i zbliżającą się wiosnę. Przygotowywało się wtedy wypieki, które w niczym nie przypominały dzisiejszych słodkich pączków. Starożytne wypieki były zrobione z ciasta chlebowego nadziewanego słoniną. Oprócz tej tłustej zakąski ludzie objadali się również tłustym mięsem, które popijali sporą ilością wina.
W Polsce tłusty czwartek też miał swoją ciekawą historię
W Małopolsce obchodzono tłusty czwartek pod nazwą combrowy czwartek. Nazwa pochodziła od nazwiska żyjącego w XVII wieku krakowskiego burmistrza Combra. Legenda głosi, iż człowiek ten był surowo nastawiony do kobiet handlujących na krakowskim rynku, dlatego też tego handlu zakazał. Burmistrz jednak zmarł w dzień tłustego czwartku, co okazało się powodem do wielkiego świętowania dla handlujących kobiet. Przekupki w każdą rocznicę śmierci burmistrza urządzały na targowisku huczną imprezę, podczas której zaczepiały przechodzących mężczyzn zmuszając ich do energicznych tańców oraz do oddawania wierzchniej odzieży jako zadośćuczynienie za krzywdy wyrządzone im przez Combra. Mężczyźni chętnie brali udział w świętowaniu.
Dziś jednak, w kalendarzu chrześcijańskim, tłusty czwartek wypada dokładnie w ostatni czwartek przed Wielki Postem. Tłusty czwartek więc jednocześnie rozpoczyna ostatni tydzień karnawału. Data tłustego czwartku zależy od daty Świąt Wielkanocy, która każdego roku wypada w inny dzień. Dlatego też tłusty czwartek jest świętem ruchomym.
W Polsce oraz katolickiej części Niemiec tłusty czwartek jest dniem, w którym wolno się objadać. Wedle tradycji, w tym dniu objadanie się nie jest grzechem.
Najpopularniejsze przekąski w tłusty czwartek to pączki i faworki, nazywane również chrustem lub chruścikami. Według niektórych przesądów, jeśli ktoś nie zje w tłusty czwartek ani jednego pączka, w dalszym życiu zazna nieszczęścia.
Staropolskie przysłowie mówi: Powiedział Bartek, że dziś tłusty czwartek, a Bartkowa uwierzyła, dobrych pączków nasmażyła.
Jak obchodzi się tłusty czwartek w innych krajach?
Francja
Francuzi mają swoje Mardi Gras. Jest to święto bardzo zbliżone do naszego tłustego czwartku, jednak obchodzone o wiele huczniej. Organizowane są wtedy festiwale i parady. Jest to jednocześnie ostatni dzień przez końcem karnawału, w którym Francuzi pozwalają sobie na obżarstwo pączkami, faworkami, goframi oraz tradycyjnymi naleśnikami z sosem pomarańczowym – crepes suzette.
Rosja
Rosjanie sobie nie żałują i tłusty czwartek obchodzą cały tydzień przed Wielkanocą. Podczas świętowania je się słodkie naleśniki, czerwony kawior i wiele innych pysznych potraw. Każdy dzień tego tygodnia obchodzony jest inaczej i ma własną tradycję.
Wielka Brytania
W Wielkiej Brytanii obchodzi się natomiast pancake tuesday, czyli naleśnikowy wtorek. W ostatni dzień karnawału Brytyjczycy zajadają się więc naleśnikami na słodko i na wytrawnie. Rodziny i przyjaciele spotykają się, wspólnie smażą naleśniki, a na koniec uczestniczą w pancake race – czyli wyścigu podczas którego biegnie się jednocześnie podrzucając naleśniki na patelni.
Norwegia
W Norwegii tłusty czwartek wypada w niedzielę. Norwedzy, podobnie jak my, zajadają się wtedy oponkami, pączkami i słodkimi bułkami. Święto obchodzą tam szczególnie dzieci, które przebierają się w karnawałowe stroje.