Czym jest NVC? Nowym, odkrywczym kierunkiem rozwoju osobistego? Nie, jest potwierdzeniem starej prawdy, o tym, że liczy się człowiek. NVC pokazuje, że sąsiad koszący trawę o 5h rano jest problemem i budzi złość; ale ta złość nie wynika z tego, że on kosi, a z tego, że Ty masz ochotę i prawo wyspać się, odpocząć i zaznać jeszcze nieco ciszy i spokoju. Hałas kosiarki jest tylko wyzwalaczem złości, a teraz Ty musisz się skupić na sobie i swoich potrzebach. I coś z tym zrobić, tylko co? Otworzyć okno i elegancko wykrzyczeć emocje i dalej zasnąć? Hmm… po takim zrywie i upuście emocjonalnym nie będzie to ani łatwe, ani przyjemne. Zapraszam do tematu: NVC Porozumienie bez Przemocy, czyli jak odnaleźć swoje potrzeby.

Czym jest NVC?

NVC to skrót pochodzący od angielskich słów Nonviolent Communication, co w języku polskim zostało przyjęte jako Porozumienie bez Przemocy, porozumienie współczujące, w skrócie PBP. To „język serca”, którego twórcą jest Marshall B. Rosenberg, amerykański psycholog.

W światopoglądzie NVC potrzeby wszystkich ludzi są ważne, a konflikty rozwiązywane są pokojowo. Zastosowanie NVC w codziennym życiu ma na celu naszą zdolność do głębszego i wzajemnego zrozumienia potrzeb, co będzie promowało pełen szacunku dialog i współpracę. Mówiąc po polsku NVC to sposób komunikowania się z ludźmi, w którym przyczyniamy się do poprawy jakości życia, swojego i innych. Meritum sprawy są nasze i czyjeś potrzeby oraz sposób komunikowania ich.

Jak działa NVC?

Jak sama nazwa wskazuje NVC to sposób komunikacji, z którego wyłącza się przemoc. Wchodząc jeszcze mocniej w temat, to język miłości, uczuć i potrzeb, w czym zawiera się szacunek i empatię. Tutaj nie ma miejsca na osądy, oceny i oskarżenia. To czysta obserwacja, która wzbudza w nas jakieś uczucia, a to wiąże się z potrzebami (tymi niezaspokojonymi lub zaspokojonymi). Chodzi tu o branie odpowiedzialności za siebie, ponieważ musisz wziąć odpowiedzialność za swoje samopoczucie i nie spychać niepowodzeń na kogoś lub na coś innego.

To JA biorę odpowiedzialność za to i skupiam się na sobie – co się we mnie dzieje i jaka potrzeba z tego wynika.

Co mi da NVC?

Sposób komunikacji NVC pozwala ujrzeć siebie w nowym wydaniu, a drugiego człowieka dostrzec tak, jakbyśmy go spotkali po raz pierwszy w życiu. Brzmi na wyrost? A gdyby na chwilę wyłączyć w naszym mózgu funkcję oceniania i osądzania drugiej osoby, to co zostanie? W takiej rzeczywistości jest nam łatwiej nawiązać bliskie relacje, by być w kontakcie z samym sobą i z drugim człowiekiem. Co ważne łatwiej usłyszeć nam tę drugą osobę. Ten sposób komunikacji sprawdza się w wielu dziedzinach naszego życia: w pracy, w domu, relacjach ze znajomymi oraz co bardzo ważne: w komunikacji z naszymi dziećmi.

 

Jak działa NVC w praktyce?

NVC jest formą komunikacji, na który składają się dwie główne fazy:

• empatia – wysłuchanie rozmówcy z głębokim współczuciem
• szczere wyrażenie siebie.

Aby dogłębnie wejść w temat, rozkładamy NVC na cztery kolejne kroki (fazy). To te 4 kroki pozwalają odpowiedzieć na kluczowe pytanie: „o co mi chodzi?”:

Krok 1 OBSERWACJA

Pierwszym krokiem w procesie NVC jest rozróżnienie między obserwacjami, a osądami i interpretacjami. Jak to zrobić? Pytam rozmówcę o konkretne wydarzenia, nie osądzając ani nie krytykując.

Obserwacja oznacza, że ​​opisujemy fakty, innymi słowy: to, co obserwujemy / widzimy / słyszymy / smakujemy, pamiętamy lub myślimy. Jeśli łączymy to, co naprawdę dzieje się z naszą reakcją na to co obserwujemy, może to łatwo doprowadzić do nieporozumień, ponieważ druga osoba może stać się atakowaną, defensywną lub obraźliwą. Jeśli obserwujemy i dajemy jasny opis tego, na co odpowiadamy, zwiększamy prawdopodobieństwo wspólnego obszaru dialogu.

Przykłady:

Ocena	Obserwacja
Zawsze narzeka	Powiedział: „to spotkanie nie jest skuteczne”
Jest bardzo hojny	Dał mi kwiaty

Krok 2 UCZUCIE

Świadomość naszych uczuć i zrozumienie ich roli w komunikacji jest drugim krokiem w procesie NVC. Pytam więc o konkretne (!) uczucia, a za tym kryją się już jego i moje potrzeby (ale chwila potrzeby to już krok 3).

Nasze uczucia są sygnałami, które wymagają od nas skupienia uwagi na tym, czego potrzebujemy. Inaczej nie jest i nie może być. Możemy czuć się spokojni, szczęśliwi lub dumni… co może nam powiedzieć np. że chcemy świętować dokonany przez nas wybór. Emocje takie jak strach, rozczarowanie i irytacja są sygnałem, aby zwrócić naszą uwagę na ważne potrzeby.

Co więcej niektórzy ludzie rozróżniają uczucia bardziej „pozytywne” lub bardziej „negatywne”. W komunikacji bez przemocy wszystkie uczucia mają jednakową wartość, ponieważ każde uczucie pociąga nas do potrzeby, która wymaga naszej uwagi. Słuchanie uczuć zwiększa szansę rozpoznania naszych potrzeb i radzenia sobie z nimi.

Krok 3 POTRZEBY

W centrum NVC znajduje się świadomość wartości i potrzeb, które wzbogacają nasze życie. Pytam więc o te potrzeby, pragnienia, oczekiwania.

Potrzeby powinny być postrzegane jako wewnętrzna energia, która mobilizuje nas do działania w dowolnym momencie, świadomie lub nieświadomie. Potrzeby mają jakość łączenia ludzi, ponieważ poprzez potrzeby możemy osiągnąć wzajemne uznanie i zrozumienie.

Większość z nas wychowała się w kulturach za pomocą języka analitycznego, statycznego i chociaż może to być skuteczne, powoduje również, że tracimy połączenie z naszymi potrzebami. NVC pomaga zwiększyć naszą zdolność rozpoznawania i wyrażania własnych potrzeb, a także dostosowywania się do potrzeb innych osób.

Krok 4 PROŚBY

Świadomość potrzeb stawia nas w pozycji naszej własnej siły. Jeśli chcemy działać z tego stanowiska, musimy być świadomi konkretnych działań, które prowadzą do zaspokojenia tych potrzeb. Dlatego ważne jest, abyśmy mogli formułować jasne wnioski. Upewniam się więc, że rozmówca prosi nas o zaspokojenie swojej potrzeby, nie słysząc w jego słowach tonu żądania. Co to oznacza?

W czwartym kroku koncentrujemy się na zwiększeniu współpracy poprzez jasne określenie, w jaki sposób i kiedy chcemy, aby ktoś działał. Bez tej jasności każemy innym zgadywać, czego potrzebujemy, co może łatwo doprowadzić do nieporozumień. Należy więc „zaprosić” drugą osobę, by odpowiedziała na to, co powiedziałeś; tym samym sugerujesz, że jesteś otwarty na różne opinie i życzenia.

Praktyczne przykłady komunikatu NVC

Tyle teorii, a teraz prześledź krótkie komunikaty NVC i dostosuj je do swojego życia i otoczenia.

Przykład 1:
(1) Kiedy widzę nieskoszony trawnik, (2) to jest mi przykro, (3) bo potrzebuję pomocy (współpracy) w pracach domowych. (4) Czy mógłbyś jeszcze dziś skosić trawę? 

Przykład 2:
(1) Ten prezent, (2) bardzo mnie ucieszył, (3) bo cudownie jest wiedzieć, że jestem dla Ciebie ważna.

Przykład 3: 

(1) Kiedy słyszę Twoje „nie”, (2) czy to znaczy, że jesteś zły (3) i czy chciałabyś mi w ten sposób powiedzieć, że sama mam załatwić tę sprawę?

Przykład 4:
(1) Byłam rozczarowana, (2) kiedy 2 godziny czekałem na Twój telefon, (3) bo martwiłam się o Ciebie. (4) Czy mógłbyś mi teraz powiedzieć dlaczego nie odbierałeś?

 

W jakich obszarach pomaga NVC? 

• Zrozumienie siebie i innych
• Dostarczanie opinii, które przyczyniają się do rozwoju
• Radzenie sobie z trudnymi rozmowami
• Przyczynianie się do komunikacji, która zwiększa odpowiedzialność i wewnętrzną motywację
• Rozwijanie umiejętności zarządzania konfliktem

Jeśli nadal masz ochotę zgłębiać temat prawidłowej komunikacji zajrzyj do tematu:

• Jak dogadać się z ludźmi? Sposoby komunikacji
• 5 sposobów rozwiązywania konfliktów
• Oraz zapoznaj się z ofertą unikalnego e-booka „Komunikacja międzyludzka. Słuchaj, mów, obserwuj”

 

Bibliografia i lektury warte polecenia:

• • Marshall B. Rosenberg, „Porozumienie Bez Przemocy”, Wyd. Czarna Owca, 2017;  KLIK po książkę

• • Marshall B. Rosenberg, „W świecie porozumienia bez przemocy”, Wyd.Mind, 2013,  KLIK po książkę

• Marshall B. Rosenberg, „Rozwiązywanie konfliktów poprzez porozumienie bez przemocy”, Wyd.Czarna Owca, 2018;   KLIK po książkę

• McKay, Davis, Fanning, Sztuka skutecznego porozumiewania się, GWP – KLIK po książkę 

  

Na koniec mam prośbę – teraz Ty zarządzasz – jeżeli spodobał Ci się tekst machnij do mnie łapką – zostaw komentarz lub polub na social media np. Facebook lub LinkedIn. Za każdy odzew dziękuję 🙂